Chất xơ là một thành phần của thực phẩm có nguồn gốc thực vật mà cơ thể không tiêu hoá được và thường làm tăng lượng chất thải trong quá trình tiêu hoá. Người ta cũng chia chất xơ thành 2 loại: Chất xơ hòa tan và Chất xơ không hòa tan: Chất xơ hòa tan trong chất lỏng vào đường ruột dưới dạng gel. Nguồn thực phẩm cung cấp là các loại rau, quả độ nhớt cao : rau đay, rau mồng tơi, thanh long,…. Chất xơ không hòa tan: không hòa tan trong chất lỏng khi vào đường ruột. Nguồn thực phẩm cung cấp là các loại thực phẩm có nguồn gốc thực vật, các loại rau, hoa quả. Dưới đây là 6 lợi ích của chất xơ đối với cơ thể.
Giảm cholesterol
Một trong những lợi ích của chất xơ là làm giảm cholesterol trong máu. Nhiều thử nghiệm lâm sàng đã chứng minh rằng lượng chất xơ nhớt làm giảm cholesterol nói chung và cholesterol “xấu” nói riêng. Do đó, chế độ ăn có đủ số lượng chất xơ cần thiết sẽ làm giảm hàm lượng cholesterol trong máu. Vì thế, ngoài việc giảm ăn chất béo động vật, bệnh nhân tăng cholesterol máu lưu ý tăng thức ăn nguồn thực vật, nhất là thức ăn giàu chất xơ như gạo giã dối, đậu Hà Lan, hoa quả và rau...
Giảm bệnh tim
Theo nghiên cứu, việc tiêu thụ nhiều thực phẩm giàu chất xơ có liên quan chặt chẽ với việc giảm tỷ lệ mắc bệnh tim và tử vong do bệnh tim. Cholesterol tăng cao trong máu là nguyên nhân gây một số bệnh tim mạch. Chất xơ giúp làm giảm cholesterol bằng cách làm giảm chất béo LDL và tăng HDL, từ đó giảm thiểu nguy cơ các bệnh tim mạch như mỡ máu, bệnh mạch vành, xơ vữa động mạch. Đây là một trong những lợi ích của chất xơ đối với sức khỏe mà rất ít người biết đến.
Kiểm soát lượng đường trong máu
Một trong những lợi ích của chất xơ chính là giúp kiểm soát lượng đường trong máu
Những người bị bệnh đái tháo đường nên tăng cường bổ sung các thực phẩm chứ nhiều chất xơ vào bữa ăn hàng ngày bởi một trong những lợi ích của chất xơ chính là giúp kiểm soát lượng đường trong máu. Chất xơ có tác dụng làm tinh bột lưu lại lâu hơn trong dạ dày tạo cảm giác no lâu và làm chậm quá trình phân giải và hấp thu glucose làm lượng đường máu tăng lên từ từ, không tăng đột ngột nên điều hòa được lượng đường huyết. Do chất xơ tạo thành gel trong dạ dày khi được thêm vào bữa ăn, nó làm chậm quá trình hấp thu chất dinh dưỡng vào máu, qua đó làm giảm lượng insulin cần để loại bỏ đường khỏi máu, đồng thời có tác động thuận lợi đến lượng đường huyết và tình trạng kháng insulin.
Ngăn ngừa táo bón
Một số nghiên cứu cho thấy lợi ích của chất xơ đối với việc hấp phụ các chất độc có trong hệ tiêu hóa, tăng khả năng miễn dịch của hệ thống này, tăng cường hoạt động của hệ vi khuẩn đường ruột nên giảm được nguy cơ nhiễm khuẩn đường tiêu hóa, nhất là bệnh tiêu chảy ở trẻ em. Bên cạnh đó, nó còn ngăn ngừa táo bón do chất xơ không được hấp thu qua đường tiêu hóa, thực phẩm giàu chất xơ làm tăng khối lượng phân và giảm thời gian cần thiết để chất thải đi qua hệ tiêu hóa. Mặt khác, nó kích thích nhu động ruột non, ruột già co bóp mạnh làm cho tiêu hóa dễ hơn và dễ tống phân ra ngoài. Trái cây, rau, cám lúa mì... là những thực phẩm chứa nhiều chất xơ có thể giúp chữa trị và ngăn ngừa táo bón hiệu quả.
Kiểm soát cân nặng
Các nghiên cứu cho thấy những người dùng thực phẩm giàu chất xơ có khả năng duy trì cân nặng hợp lý tốt hơn những người không dùng. Chế độ ăn giàu chất xơ tuy làm giảm calo của khẩu phần, nhưng vẫn đảm bảo cảm giác no, rất có lợi cho những ai muốn giảm trọng lượng cơ thể. Lợi ích của chất xơ đã được chỉ ra bởi chất xơ trong quá trình tiêu hóa sẽ hút nước nở ra, làm cho các chất dinh dưỡng thấm qua lớp nhầy nhớt dần qua thành ruột vào máu. Nhờ vậy, lượng đường trong máu chỉ tăng ở mức độ vừa phải, không bị cơ thể chuyển lượng đường thừa thành mỡ được dự trữ ở các mô mỡ gây béo phì. Bên cạnh đó, khả năng làm tăng cảm giác no của chất xơ có thể là do chất gel mà nó hình thành trong dạ dày, giúp bạn dễ dàng giảm hấp thu calorie hơn. Vì vậy những người bị tăng cholesterol máu nên tăng lượng chất xơ trong khẩu phần hằng ngày.
Giảm nguy cơ ung thư
Lợi ích của chất xơ trong việc giảm nguy cơ ung thư đặc biệt là ung thư ruột kết đã được các nghiên cứu chỉ ra. Bên cạnh đó các loại ung thư đường tiêu hóa, ung thư kết tràng thường có nguy cơ mắc thấp hơn đối với những người sử dụng nhiều chất xơ. Bởi loại ung thư này thường xảy ra ở phần cuối ống tiêu hóa, vì đây là nơi tạo ra một số chất độc hại cho tế bào như amoniac, indol, phenol, amin. Chất xơ hòa tan dễ dàng lên men trong ruột tạo một môi trường có tính khử cao, có khả năng ức chế quá trình ôxy hóa và giúp nuôi dưỡng hệ vi khuẩn có ích sống tại ruột. Hệ vi khuẩn này tạo ra các axit béo dễ bay hơi, tác động trực tiếp lên tế bào thành ruột kích thích sự phân chia của tế bào bình thường, ức chế sự phát triển của tế bào ung thư. Còn chất xơ không hòa tan tuy ít có khả năng lên men nhưng lại đóng vai trò tích cực trong việc bài xuất các chất có khả năng gây ung thư trước khi chúng có đủ thời gian để gây hại thành ruột.
Với 6 lợi ích tuyệt vời của chất xơ, bạn cần tăng cường bổ sung dưỡng chất này vào bữa ăn hàng ngày
Với những lợi ích của chất xơ đối với sức khỏe nêu trên, chúng ta nên tăng cường bổ sung chất xơ vào bữa ăn hàng ngày bằng một số mẹo nhỏ như ăn một bát ngũ cốc nguyên hạt cho bữa sáng, thêm đậu vào chế độ ăn uống của bạn, chọn trái cây và rau làm món ăn vặt, chuyển sang ăn ngũ cốc nguyên hạt...
Thiên Tân Group (tổng hợp)
Nguồn ảnh: Internet